Zasady udzielania pomocy

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje zgodnie z ustawą o pomocy społecznej:
1) osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d lub w art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 463 i 1004), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,
b) w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany – w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego;
3) mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2014 r. poz. 1525), posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
1. ubóstwa;
2. sieroctwa;
3. bezdomności;
4. bezrobocia;
5. niepełnosprawności;
6. długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7. przemocy w rodzinie;
8. potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
9. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
10. bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
11. trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczpospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
13. alkoholizmu lub narkomanii;
14. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
15. klęski żywiołowej lub ekonomicznej.

Pozostałe zasady:
a) osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Brak tej współpracy skutkuje znacznym ograniczeniem, lub odmową udzielenia pomocy. Współpraca ta polega na ustalaniu wspólnych celów i zadań do realizacji przez obie strony tak, aby efektem pomocy było rozwiązanie wiodącego problemu osoby lub rodziny korzystającej z pomocy
b) prawo do świadczeń z pomocy społecznej uwarunkowane jest wykazaniem się własną aktywnością w zakresie zaspokajania swych potrzeb życiowych. Pomoc społeczna nie może stanowić stałego źródła utrzymania, zwłaszcza dla osób, które mają wszelkie warunki do tego, aby podjąć pracę
c) osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej
d) osobie tymczasowo aresztowanej zawiesza się prawo do świadczeń z pomocy społecznej, a za okres tymczasowego aresztowania nie udziela się świadczeń.

KRYTERIUM DOCHODOWE W POMOCY SPOŁECZNEJ

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
a) osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 701 zł (zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej)
b) osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 528 zł (zwanej kryterium dochodowym osoby w rodzinie)
c) rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
– przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyniku badań progu interwencji socjalnej. Badania progu interwencji socjalnej dokonuje Instytut Pracy i Spraw Społecznych.

Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
a) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych
b) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach
c) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób
Do ww. dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, zasiłku celowego, pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na postawie przepisów o systemie oświaty, wartości świadczeń w naturze, świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych.
W przypadku osób prowadzących rolniczą i pozarolniczą działalność gospodarczą oraz uzyskujących dochód w walucie obcej zasady ustalania dochodu reguluje art. 8 ust. 5-10 oraz 13.

KRYTERIUM DOCHODOWE W WYBRANYCH FORMACH POMOCY

Praca socjalna, interwencja kryzysowa oraz opieka zastępcza w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej przysługuje wszystkim osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.

W przypadku przyznawania pomocy w formie zasiłku celowego na zakup leków oraz dogrzania mieszkań na podstawie Uchwały Rady Miasta Sopotu w Sopocie obowiązuje podwyższone kryterium dochodowe:
a) dla osoby samotnej, której dochód nie przekracza 150% ustawowego kryterium dochodowego tj. 1051,5 zł
b) dla osoby w rodzinie, w której dochód nie przekracza 130% ustawowego kryterium dochodowego tj. 686,4 zł
W przypadku przyznawania pomocy w formie zasiłku celowego na zakup leków na podstawie Uchwały Rady Miasta Sopotu w Sopocie obowiązuje podwyższone kryterium dochodowe:
a) dla osoby samotnie gospodarującej: kobiecie od 60 roku życia albo mężczyźnie od 65 roku życia, której dochód nie przekracza 200% ustawowego kryterium dochodowego tj. 1402 zł

Pomoc w postaci gorącego posiłku może być przyznana osobom, które własnym staraniem nie mogą go sobie zapewnić. W przypadku przyznawania pomocy w formie posiłków na podstawie Uchwały Rady Miasta Sopotu podwyższającej kryterium dochodowe,
a) osobie dorosłej do 150% ustawowego kryterium dochodowego tj. 1051,5 zł (dla osoby samotnie gospodarującej) lub 792 zł (dla osoby w rodzinie)
b) dzieciom i młodzieży szkół podstawowych i gimnazjalnych, jeżeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 200% kryterium dochodowego tj. 1056 zł

Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania mogą zostać przyznane osobom, których dochód jest wyższy od ustawowego kryterium, zmienia się jednak wysokość odpłatności za usługi, która uzależniona jest od sytuacji rodzinnej osoby oraz jej dochodu lub dochodu na osobę w rodzinie.

Całodobowe specjalistyczne usługi opiekuńcze w ośrodkach wsparcia mogą zostać przyznane osobom, których dochód jest wyższy od ustawowego kryterium, zmienia się jednak wysokość odpłatności. Odpłatność wynosi do 70% uzyskiwanego dochodu, ale nie więcej niż stawka dzienna obowiązująca w ośrodku.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi mogą zostać przyznane osobom, których dochód jest wyższy od ustawowego kryterium, zmienia się jednak wysokość odpłatności. Wysokość odpłatności reguluje Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej dnia 22 września 2005 r.

Pobyt w domu pomocy społecznej może zostać przyznany osobom, których dochód jest wyższy od ustawowego kryterium, zmienia się jednak wysokość odpłatności. Odpłatność wynosi do 70% uzyskiwanego dochodu osoby, ale nie więcej niż pełny koszt miesięcznego utrzymania osoby w domu. Pozostałą kwotę do wysokości kosztów utrzymania w placówce dopłacają w kolejności: małżonek, zstępni przed wstępnymi lub inni, gmina, która skierowała osobę do domu.

Pomoc pieniężna na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki przysługuje osobie usamodzielnianej:
a) samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 200% kwoty kryterium dochodowego na osobę samotnie gospodarującą t.j. 1402 zł
b) w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 200% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie t.j. 1056 zł