3 grudnia – Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami

Miasto Sopot podejmuje szereg działań na rzecz osób z niepełnosprawnością, niesamodzielnych oraz ich opiekunów. Wszystkie inicjatywy mają na celu zapewnienie warunków umożliwiających dobrą jakość życia, samodzielność oraz jak najdłuższe pozostanie we własnym, dobrze znanym środowisku.

Kompleksowe wsparcie możliwe jest dzięki współpracy wielu podmiotów: instytucji miejskich, organizacji pozarządowych, kościelnych, spółdzielni mieszkaniowych, szkół, przedsiębiorców i całego środowiska lokalnego. Jedną z instytucji, która oferuje różne formy wsparcia jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sopocie.

Każda osoba czy rodzina, która znajduje się w trudnej sytuacji, może otrzymać pomoc z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy aby rozpoznać potrzeby i zasoby danej osoby czy rodziny, następnie proponuje odpowiednie formy pomocy (np. wsparcie finansowe na zakup niezbędnych rzeczy, leków czy dogrzanie mieszkania, zapewnienie posiłków, poradnictwo specjalistyczne: psychologiczne czy prawne, usługi opiekuńcze, pomoc asystenta, dofinansowanie z zakresu rehabilitacji społecznej, pobyt w ośrodku wsparcia czy w domu pomocy społecznej).

Wsparcie finansowe

Kryterium dochodowe uprawniające do zasiłku z pomocy społecznej wynosi 600 zł na osobę w rodzinie, dla osoby samotnej 776 zł. Osoby, które znajdują się w trudnej sytuacji mogą otrzymać pomoc finansową, np. na zakup odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, żywności. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy.

Już w 2004 r. Rada Miasta Sopotu zwiększyła kryterium dochodowe uprawniające do otrzymania zasiłku celowego na zakup leków. Osoby samotne w wieku emerytalnym, kobiety po 60 r.ż, mężczyźni po 65 r.ż, których dochód nie przekracza 200 % kryterium dochodowego, tj. 1552 zł, mogą otrzymać zasiłek na pokrycie części lub całości kosztów zakupu leków lub leczenia.

Nie tylko emeryci, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, mogą otrzymać zasiłek celowy na zakup leków czy dogrzanie mieszkania. Rada Miasta Sopotu zwiększyła kryterium dochodowe uprawniające do tej formy wsparcia, w przypadku osób samotnych do 150 % , tj. 1164 zł, w przypadku osób w rodzinie, 130 %, t.j. 780 zł na osobę.

Osobom z niepełnosprawnością oraz osobom sprawującym opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny przysługuje dodatkowe wsparcie finansowe: świadczenie pielęgnacyjne (2458 zł.) specjalny zasiłek opiekuńczy (620 zł) lub zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł). Jest to zadanie zlecone gminie Miasta Sopotu a realizowane przez sopocki MOPS i finansowane ze środków administracji rządowej.

Rodziny, które opiekują się dzieckiem z niepełnosprawnością mogą również otrzymać zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, jeśli ich dochód nie przekracza 764 zł miesięcznie oraz posiadają orzeczenie o niepełnosprawności.

Wsparcie w miejscu zamieszkania

W zależności od stanu zdrowia, osoby, które wymagają pomocy w codziennych czynnościach, mogą skorzystać ze wsparcia opiekunki środowiskowej w miejscu zamieszkania, usług opiekuńczych w ośrodku wsparcia, dla osób z zaburzeniami psychicznymi czy usługi w zakresie rehabilitacji.

Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych (np. przygotowanie lub dostarczenie posiłków), opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację (np. toaletę całego ciała, zapobieganie odleżynom) oraz w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem (np. wychodzenie na spacery, pomoc w kontakcie z instytucjami). Opiekunka ściśle współpracuje z pracownikiem socjalnym, czasem również z psychologiem czy pielęgniarką. Dzięki współpracy takiego zespołu, można zapewnić osobie niesamodzielnej opiekę, która umożliwi jej pozostanie we własnym domu.

Osoby, które wymagają specjalistycznej opieki mogą skorzystać z usług rehabilitacyjnych, które  wykonywane są w domu.

Gminne specjalistyczne usługi opiekuńcze w zakresie rehabilitacji i usprawniania zaburzonych funkcji organizmu dostosowane są do indywidualnych potrzeb osób, które z nich korzystają i wynikają z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności tych osób. Usługi wykonywane są zgodnie z zaleceniami lekarza specjalisty na podstawie zaświadczenia lekarskiego. Specjalistyczne usługi rehabilitacyjne wykonywane są przez wykwalifikowaną kadrę w domu osoby objętej tą formą wsparcia. Usługi są odpłatne w zależności od posiadanego dochodu.

Oferujemy również specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania oraz całodobowe specjalistyczne usługi opiekuńcze w ośrodku wsparcia.

Osoby niesamodzielne objęte pomocą w formie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania mogą skorzystać z posiłku dowożonego. Miasto Sopot za pośrednictwem Caritas zapewnia dowóz ciepłego posiłku do domu, dofinansowując to zadanie.

Miasto Sopot zapewnia również osobom, które korzystają z usług opiekuńczych dodatkowy nowoczesny system wsparcia – teleopiekę.  To system przywoławczy, który działa 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia wystarczy nacisnąć przycisk alarmowy w formie zegarka bądź wisiorka aby w ciągu kilku sekund połączyć się z Centrum Operacyjno-Alarmowym, które w zależności od sytuacji zapewnia odpowiednią pomoc. Przeszkolony Teleopiekun otrzymując zgłoszenie, wie kto i skąd dzwoni, jaki jest stan jego zdrowia, jakie leki przyjmuje i jakie mogą być w związku z tym zagrożenia. Znane są również osoby z najbliższego otoczenia (rodzina, opiekunowie, sąsiedzi). Teleopiekun w zależności od powodu zgłoszenia powiadamia albo osoby najbliższe albo odpowiednie służby ratunkowe. „Sopocki” system teleopieki to nie tylko urządzenie, które zapewnia szybkie wezwanie pomocy ale również cotygodniowy kontakt ze strony Teleopiekuna, zapytanie o samopoczucie, przypomnienie o braniu leków, funkcji i działaniu teleopieki a także bieżące diagnozowanie potrzeb.

Dla osób mniej samodzielnych ważnym wsparciem w codziennych czynnościach jest pomoc Asystenta Osoby z Niepełnosprawnością. Usługa asystenta zwiększa szansę osób z niepełnosprawnością na prowadzenie bardziej samodzielnego i aktywnego życia. Miasto Sopot za pośrednictwem MOPS-u od prawie 5 lat oferuje taką formę wsparcia. Pozyskuje również dodatkowe środki z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej i realizuje program „Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej”. Dzięki temu więcej osób może zostać objętych asystenturą. W zależności od potrzeb oraz indywidualnej sytuacji, asystent udziela wsparcia m.in. w rozwijaniu umiejętności samodzielnego dbania o swoje otoczenie oraz zaspokajaniu własnych potrzeb, w załatwianiu spraw urzędowych czy podczas wizyt u lekarza. Wspiera również w nawiązywaniu kontaktów społecznych, a także w aktywizacji zawodowej.

Sopockie Pudełko Życia

Od 2016 roku sopocki MOPS realizuje projekt Sopockie Pudełko Życia. Ma on na celu zapewnienie osobom starszym, w szczególności mieszkającym samotnie, niesamodzielnym, z niepełnosprawnością, przewlekle chorym, bezpieczeństwa oraz wsparcia w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia w miejscu zamieszkania. Sopockie Pudełko Życia to niewielkie opakowanie, które zazwyczaj przechowuje się w lodówce, opatrzone specjalną naklejką, z kartą informacyjną  w środku, która zawiera informacje ważne dla sprawnego przeprowadzenia akcji ratunkowej: o schorzeniach, uczuleniach czy zażywanych lekach – to szczególnie ważne w przypadku osób niesamodzielnych lub mieszkających samotnie.

Rehabilitacja społeczna

Sopocki MOPS realizuje projekty finansowane z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Przede wszystkim z zakresu rehabilitacji społecznej oraz program „Aktywny Samorząd”.

Od 2002 roku Miasto Sopot, jako jeden z nielicznych samorządów, przeznacza własne środki finansowe na realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej. Dzięki temu więcej osób niepełnosprawnych może otrzymać niezbędne wsparcie. W zależności od zgłaszanych potrzeb, środki miejskie przeznaczane są na dofinansowanie uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych, dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się oraz na rehabilitację w warsztatach terapii zajęciowej.

Przystosowanie mieszkania do potrzeb osób niesamodzielnych i niesprawnych, które mają problem z poruszaniem, stanowi ważny element poprawy jakości ich życia i stwarza im warunki dla możliwie najdłuższego, samodzielnego funkcjonowania. Dlatego już od 2013 roku, Miasto Sopot realizuje programy w tym zakresie. Celem projektu „Przyjazne mieszkanie” jest utrzymanie samodzielności osób z niepełnosprawnościami poprzez wyeliminowanie lub zmniejszenie barier architektonicznych, ograniczających samodzielnie poruszanie się w budynku lub mieszkaniu, w którym zamieszkują. Można np. otrzymać dofinansowanie budowy podjazdu dla wózków, przebudowę łazienki czy montaż specjalnych poręczy.

Aktywny samorząd

Wsparcie w ramach programu „Aktywny samorząd 2023” adresowane jest do osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Przeznaczone jest przede wszystkim dla osób w wieku aktywności zawodowej lub zatrudnionych oraz dzieci i młodzieży. Z dofinansowania mogą skorzystać osoby z dysfunkcją narządu ruchu, wzroku lub słuchu.

W ramach Modułu I można otrzymać dofinansowanie na likwidację barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową, m.in.: pomoc w uzyskaniu prawa jazdy, zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu, zakupie wózka lub skutera inwalidzkiego o napędzie elektrycznym czy zakupie sprzętu elektronicznego oraz szkolenia z obsługi tego sprzętu. Osoby pracujące mogą liczyć wsparcie w opłatach za pobyt dziecka w żłobku lub przedszkolu, również za opiekę, którą sprawuje niania.

Studenci oraz osoby, które uczą się w szkole policealnej mogą otrzymać dofinansowanie do pokrycia kosztów nauki (czesnego) oraz kosztów kształcenia, np. zakup pomocy naukowych, narzędzi dydaktycznych itp.

Środki z programu „Aktywny Samorząd” pozwalają na dofinansowanie zakupu niezbędnego sprzętu ułatwiającego codzienne życie. To łatwiejszy dostęp do edukacji i możliwość pełniejszego uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym.

Wsparcie opiekuna

Oprócz zapewnienia kompleksowego wsparcia dla osób z niepełnosprawnością, starszych, niesamodzielnych, w Sopocie systematycznie rozwijana jest również sieć oparcia społecznego dla rodziny sprawującej opiekę nad swoim niesamodzielnym krewnym. Jest to odpowiedź na potrzeby zgłaszane przez osoby opiekujące się swoimi bliskimi.

Wieloletnia opieka nad chorym, niesamodzielnym domownikiem jest dużym obciążeniem psychicznym i może szybko doprowadzić do wyczerpania i zniechęcenia. Wzmocnienie opiekunów rodzinnych w pełnieniu ich trudnej roli jest kluczowym elementem umożliwiającym pozostanie osób niesamodzielnych w ich miejscu zamieszkania, bez konieczności umieszczania w całodobowej placówce. W celu poprawy jakości życia, zarówno osoby niesamodzielnej, jak i jego opiekuna, niezbędne jest czasowe odciążenie w sprawowaniu bezpośredniej opieki domowej. To niewątpliwie przyczyni się także do lepszej opieki nad bliskim. Wsparciem w codziennych obowiązkach i chwilą na odpoczynek może być tzw. opieka wytchnieniowa. 

Sopot po raz kolejny przystąpił do programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej „Opieka Wychnieniowa”, który finansowany jest ze środków Funduszu Solidarnościowego. Z takiej formy wsparcia mogą skorzystać osoby, które opiekują się osobą z niepełnosprawnością – dzieckiem lub dorosłym, posiadającą odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności. Opieka wytchnieniowa może odbywać się w domu lub w wybranej przez opiekuna placówce. W zależności od potrzeb może to być pobyt dzienny lub całodobowy.

Dzięki opiece wytchnieniowej, osoby na co dzień kimś się opiekujące, mają czas dla siebie – mogą go przeznaczyć na odpoczynek i regenerację albo na załatwienie niezbędnych spraw. Usługa opieki wytchnieniowej to również czasowe zapewnienie opieki osobie z niepełnosprawnością, gdy nie może jej sprawować opiekun, np. z uwagi na zdarzenie losowe.

Osoby, które sprawują opiekę nad swoim niesamodzielnym krewnym, mogą skorzystać z Telefonu Wsparcia Opiekuna, który prowadzi sopocki MOPS. Pod numerem 58 341 83 18, w środy, w godz. 12.00-14.30,  dyżuruje psycholog, z którym można porozmawiać na ważne dla opiekunów tematy, otrzymać kompleksowe informacje o różnych formach wsparcia, a także pomoc psychologiczną

Opieka dzienna w ośrodkach wsparcia

Osoby z niepełnosprawnością czy mniej samodzielne, mogą skorzystać z dziennego pobytu i zajęć jakie oferują ośrodki wsparcia, m.in. Środowiskowy Dom Samopomocy, typu B dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, przy którym działa również Klub Wsparcia Dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi, Środowiskowy Dom Samopomocy, typu C, przeznaczony dla osób dementywnych, w tym z chorobą Alzheimera czy Dzienny Dom Pobytu dla osób starszych.

• Środowiskowy Dom Samopomocy typu C, dla osób starszych z zaburzeniami pamięci, demencją, chorobą Alzheimera. Dom zapewnia całodzienną opiekę od poniedziałku do piątku (w godz. 8.00 – 16.00) oraz zajęcia terapeutyczne, trening pamięci, zajęcia plastyczne, kulinarne i kulturalne a także ciepły posiłek. Możliwy jest również dowóz osób, które mają problemy z poruszaniem się i dotarciem do Ośrodka. Koszt pobytu uzależniony jest od dochodu uczestnika i jego rodziny. Decyzję kierującą wydaje sopocki MOPS. Na zlecenie Miasta ŚDS prowadzi Fundacja „Niesiemy Pomoc”.
• Środowiskowy Dom Samopomocy typu B dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Zapewnia osobom z niepełnosprawnością intelektualną oraz z zaburzeniami psychicznymi możliwość rozwoju sprawności i umiejętności psychofizycznych poprzez realizowanie zajęć terapeutycznych i rehabilitacyjnych. Na zlecenie Miasta ŚDS prowadzi Polski Komitet Pomocy Społecznej.
• Dzienny Dom Pobytu przy Domu Pomocy Społecznej w Sopocie, zapewnia pomoc osobom starszym w organizowaniu aktywności ich życia poprzez: zaspokajanie potrzeb kulturalnych i towarzyskich, zajęcia kulturalno-oświatowe oraz terapię zajęciową służącą utrzymaniu sprawności psychofizycznej; zapewnia także wyżywienie w postaci obiadu. Dom funkcjonuje od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00. Decyzję kierująca wydaje sopocki MOPS. Odpłatność uzależniona jest od dochodu.

Całodobowa opieka w domu pomocy społecznej

Czasem jednak nawet kompleksowa pomoc świadczona w domu przez specjalistów, czy w ośrodku wsparcia nie jest już wystarczająca. Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, nie mogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy np. w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do pobytu w domu pomocy społecznej. Pobyt w domu pomocy społecznej jest ostatecznością, po wyczerpaniu wszystkich form pomocy środowiskowej.

W domu pomocy społecznej może zamieszkać osoba, która z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności nie może samodzielnie funkcjonować i wymaga całodobowej opieki. Do DPS trafiają nie tylko osoby samotne, ale również te, którym najbliższa rodzina nie jest w stanie zapewnić niezbędnej opieki. Sopocki DPS dysponuje 83 miejscami dla osób w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych. Mieszkańcy Sopotu kierowani się również do innych typów DPS-ów w innych miejscowościach. W sopockim DPS wyodrębniono również 2 miejsca czasowego pobytu w formie  całodobowej opieki wytchnieniowej.

Aby skorzystać z pobytu w dziennym ośrodku wsparcia lub w domu pomocy społecznej, należy zgłosić taką potrzebę w ośrodku pomocy społecznej. Nasi pracownicy udzielą niezbędnych informacji, wytłumaczą wszelkie niejasności, wątpliwości i powiedzą jaki dokumenty należy przedstawić.

fot. freepik