21 listopada obchodzimy Dzień Pracownika Socjalnego. To święto wszystkich osób, które zaangażowane są w działania na rzecz tych, którzy z różnych powodów mają trudności w codziennym funkcjonowaniu i potrzebują wsparcia.

– Razem możemy więcej! Wspólne działania wielu instytucji i organizacji, które realizują działania związane z szeroko rozumianą pomocą społeczną, a także wsparcie władz miasta i przychylność radnych, pozwalają skutecznie pomagać osobom potrzebującym – mówi Andrzej Czekaj, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sopocie. Dzień Pracownika Socjalnego to nasze wspólne święto i z tej okazji składam Państwu serdeczne podziękowania za współpracę na rzecz mieszkańców Sopotu, którzy znajdują się w trudnej sytuacji życiowej. Życzę Państwu, aby każdy dzień tej odpowiedzialnej pracy, przynosił satysfakcję, zadowolenie oraz oczekiwane efekty.

Różne okoliczności: losowe, zdrowotne, wynikające z bezradności, niepełnosprawności, bezdomności, przemocy, uzależnień sprawiają, że osoba, która ich doświadcza nie radzi sobie w codziennym funkcjonowaniu i potrzebuje wsparcia. Dlatego tak ważne jest indywidualne podejście, otwartość i zrozumienie potrzeb drugiego człowieka. To pozwala na odpowiednie dopasowanie form wsparcia.

Oprócz pomocy finansowej, sopocki MOPS od wielu lat wprowadza indywidualizację w pracy z osobą potrzebującą oraz aktywne formy integracji, poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne, prawne, grupy wsparcia, terapię oraz bogatą ofertę usług społecznych.

Szczególną rolę na drodze do zmiany sytuacji życiowej, usamodzielnienia i uniezależnienia od pomocy społecznej, pełni asystowanie osobie, która boryka się z trudnościami. Asystent wspiera w codziennych czynnościach, towarzyszy w podejmowaniu różnych działań, pomaga znaleźć rozwiązanie problemów, które uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Praca asystenta jest uzupełnieniem działań pracownika socjalnego i opiera się na współpracy z różnymi instytucjami, organizacjami, które działają na rzecz osób potrzebujących.

– Asystentura polega na indywidualnej pracy z osobą potrzebującą wsparcia. To pomaganie „jeden na jeden”, dostosowane do potrzeb i możliwości danej osoby, podkreśla dyrektor MOPS Sopot. Bezpośredni, pogłębiony kontakt, pozwala na bardziej precyzyjne zdiagnozowanie przyczyny ograniczeń i zaproponowanie odpowiednich form wsparcia.

Sopocki MOPS od wielu lat rozwija asystenturę jako ważne narzędzie pracy z osobami/rodzinami potrzebującymi wsparcia. Obecnie zapewnia wsparcie asystenta rodziny, osoby z niepełnosprawnością, asystenta międzykulturowego, integracyjnego oraz asystowanie osobom w kryzysie bezdomności.

Asystowanie jako ważna forma wsparcia osób z różnymi potrzebami

W 2006 roku, na bazie doświadczeń pracowników socjalnych Działu Pracy Socjalnej MOPS Sopot oraz potrzeb samych rodzin korzystających z pomocy, został stworzony projekt „Asystent rodziny”. 21 listopada 2007 roku, sopocki MOPS otrzymał za ten projekt wyróżnienie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ośrodek został doceniony za nowatorskie metody pracy i podejmowanie działań na rzecz dziecka i rodziny.

Projekt opracowywany przez MOPS Sopot oraz projekty stworzone przez inne instytucje pomocy społecznej, dały początek zawodu asystenta rodziny w Polsce. Został on wprowadzony w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Asystent rodziny to osoba, która współpracuje z rodziną, aby pomóc jej w codziennym funkcjonowaniu. Wspiera rodziny z problemami, w których pojawiają się trudności z pełnieniem ról wychowawczo-opiekuńczych ze strony rodziców oraz rodziny, których dziecko przebywa w pieczy zastępczej. Pomaga odnaleźć to, co w nich dobre, odkryć umiejętności i zasoby. Towarzyszy w zmianie funkcjonowania oraz pomaga stwarzać warunki sprzyjające prawidłowemu i bezpiecznemu rozwojowi wszystkich członków rodziny.

Głównym celem asystentury jest podniesienie umiejętności opiekuńczo – wychowawczych, prowadzenia gospodarstwa domowego, radzenia sobie z sytuacjami dnia codziennego. Asystent rodziny przez pewien czas wspiera rodzinę, aby w przyszłości samodzielnie potrafiła pokonywać trudności życiowe. Prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę.

Jeśli jest taka potrzeba, towarzyszy członkom rodziny przy załatwianiu spraw urzędowych, wizyt lekarskich. Współpracuje z pracownikami różnych instytucji i organizacji, które działają na rzecz rodziny.

Czas trwania spotkań i ich częstotliwość ustalany jest z rodziną indywidualnie, uzasadniony jest aktualną sytuacją rodziny i problemami w niej występującymi.

Asystent osoby z niepełnosprawnością wspiera w codziennym funkcjonowaniu osoby o szczególnych potrzebach. Główną rolą asystenta jest zapobieganie izolacji osób z niepełnosprawnością i przywracanie im wiary w możliwość funkcjonowania w społeczeństwie, poprzez odpowiednie motywowanie, aktywizację i wsparcie. Asystent pomaga odnaleźć się w codziennym życiu oraz zwiększa szansę osób z niepełnosprawnościami na prowadzenie bardziej samodzielnego i aktywnego życia.

Zadaniem asystenta jest ułatwienie osobie z niepełnosprawnością kontaktu z otoczeniem oraz udziału w  życiu społecznym. W zależności od potrzeb oraz indywidualnej sytuacji danej osoby asystent udziela wsparcia m.in. w rozwijaniu umiejętności samodzielnego dbania o swoje otoczenie oraz zaspokajanie własnych potrzeb, nawiązywaniu kontaktów społecznych a także w aktywizacji zawodowej. Zadania asystenta są różne w zależności od stopnia niepełnosprawności osoby, z którą współpracuje. To m.in: pomoc w dotarciu do szkoły, pracy, urzędu czy lekarza,  wsparcie w zakupach i załatwieniu spraw urzędowych a także towarzyszenie podczas uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych, sportowych czy społecznych.

Z usług asystenta mogą skorzystać dzieci, młodzież oraz osoby dorosłe posiadające aktualne orzeczenie o niepełnosprawności. Sopocki MOPS od 4 lat oferuje wsparcie asystenta. Zadanie to jest finansowane z budżetu Miasta. Pozyskuje również środki z rządowego programu „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”.

Asystowanie osobie w kryzysie bezdomności

Szczególną rolę w pracy z osobami doświadczającymi bezdomności stanowi asystowanie pracownika socjalnego tym osobom w powrocie do funkcjonowania w społeczeństwie. Celem tej pracy jest doprowadzenie do uzyskania i utrzymania samodzielności życiowej osoby objętej asystenturą. Asystowanie, to metoda pracy oparta na indywidualnym prowadzeniu osoby doświadczającej bezdomności przez cały proces reintegracji społecznej i zawodowej.

Indywidualne podejście, pozwala na bardziej precyzyjne rozpoznanie ograniczeń i trudności tej osoby oraz zaproponowanie form wsparcia odpowiednich do jej potrzeb i możliwości.

Zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych jest pierwszym ale nie jedynym elementem wsparcia osób w kryzysie bezdomności. Problemy społeczne występujące wśród osób doświadczających bezdomności, często nakładają się na siebie i wymagają kompleksowego podejścia i długotrwałej pracy z osobą w kryzysie bezdomności. To m.in. motywowanie do pojęcia terapii uzależnień, wpieranie w poszukiwaniu i utrzymaniu pracy. Udzielanie wsparcia w zakresie uzyskania lokalu socjalnego z zasobów Gminy Miasta Sopotu.

Proces wychodzenia z bezdomności jest długotrwały. Przyjmuje się, że całkowite wyjście/przezwyciężenie problemu kryzysu bezdomności, zajmuje tyle samo czasu ile trwanie w kryzysie.

W asystowaniu istotne jest również przełamywanie stereotypu postrzegania osoby w kryzysie bezdomności przez społeczeństwo i instytucje, jak również stereotypu myślenia samych osób doświadczających bezdomności o możliwościach zmiany swojej sytuacji życiowej.

Asystent integracyjny/międzykulturowy

Rolą asystentów integracyjnych i międzykulturowych jest udzielanie wsparcia rodzinom cudzoziemskim w procesie integracji i aktywnego włączenia do społeczeństwa. Na podstawie planu pracy z rodziną, ustalane są indywidualne obszary funkcjonowania rodziny, które wymagają wsparcia. Asystenci wspierają w załatwianiu spraw urzędowych, w kontaktach z instytucjami, szkołą, przedszkolem czy też w korzystaniu z opieki zdrowotnej. Udzielają informacji, wskazówek i porad w zakresie przysługujących świadczeń i obowiązujących w Polsce przepisów.

Wsparcie udzielane w procesie integracyjnym zwiększa poczucie bezpieczeństwa, sprzyja samodzielnemu pokonywaniu życiowych trudności, zwiększa szansę na znalezienie pracy a w rezultacie na trwałe usamodzielnienie.

Praca asystenta międzykulturowego jest uzupełnieniem działań pracownika socjalnego. Jego zadaniem jest udzielanie wsparcia rodzinom cudzoziemskim w codziennym funkcjonowaniu, w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych, wychowawczych.

fot. pixabay